Wraz z nadchodzącym latem i początkiem wakacji na szlaki wyjdą miliony turystów. Zakopane i Tatry zapełnią się po brzegi, a turyści ruszą w góry, między innymi na Orlą Perć. Dlatego też wpis ten w całości zostanie poświęcony właśnie jemu. Szlak ten jest uważany za jeden z najtrudniejszych i najbardziej niebezpiecznych w Tatrach i w całej Polsce, poprowadzony przez stoki oraz granią przez przełęcze i szczyty, między przełęczami Zawrat i Krzyżne i dalej grzbietem Wołoszyna na Polanę pod Wołoszynem.
Orla Perć – wyzwanie dla wspinaczy górskich
Orla Perć
Najdłuższy szlak graniowy w Tatrach Wysokich, prowadzący w większości długą wschodnią granią Świnicy. Często, szczególnie w okolicy wiosny i lata, w wiadomościach słyszymy o najświeższych doniesieniach w sprawie osób, które poniosły śmierć w wyniku wspinaczki po Orlej Perci. Od czasu otwarcia szlaku w roku 1906, zginęło na nim około 140 osób, a wielu zostało rannych. Wypadki spotykały nie tylko niedoświadczonych turystów, ale i wytrawnych wspinaczy, którzy od wielu lat zdobywali różne szczyty górskie. Czy szlak faktycznie jest aż tak niebezpieczny jak o nim słyszymy, czy zaś głównym złoczyńcą jest tutaj błąd ludzki? Szlak jest długi, męczący i obrasta w łańcuchy, klamry, drabinki, dlatego też jest nieodpowiedni dla początkujących turystów górskich. Orla Perć to duże wyzwanie nawet dla osób doświadczonych, dlatego wcześniej należy się dwa razy zastanowić, czy na pewno jesteśmy przygotowani, aby stawić czoła temu szlakowi.
Jakie były początki Orlej Perci i jaka jest historia najniebezpieczniejszego szlaku w Tatrach? O tym poniżej.
Budowa Orlej Perci – Franciszek Henryk Nowicki
Wszystko zaczęło się 5 lutego 1901 roku, kiedy to pomysłodawca budowy Orlej Perci – Franciszek Henryk Nowicki, wystosował list z prośbą o wsparcie projektu wytyczenia szlaku do Towarzystwa Tatrzańskiego, prowadzącego od Wodogrzmotów Mickiewicza przez Wołoszyn, Krzyżne, Granaty, Kozi Wierch, aż do Zawratu. Szlak miał się połączyć z istniejącym już szlakiem prowadzącym na Świnicę, dalej biegnąc poprzez Kasprowy Wierch i Czerwone Wierchy aż do Doliny Kościeliskiej. Nakładami Towarzystwa Tatrzańskiego i wielkiego miłośnika Tatr, księdza Walentego Gadowskiego, któremu nieodłącznie pomagali Jakub Gąsienica Wawrytko, Klemens Bachleda i kilku innych górali – szlak został w końcu wytrasowany w latach 1903–1906. Szlaki łącznikowe zostały wytrasowane w latach 1904 i 1911, dzięki którym możliwe jest pokonanie trasy w krótszych odcinkach.
szlak od Zawratu aż do Krzyżne
Orla Perć
Obecnie dziś zamknięty odcinek od Krzyżnego do Polany pod Wołoszynem w zimie jako pierwsi przeszli Witold Paryski i Tadeusz Pawłowski w dniu 31 grudnia 1932 roku. Zaś w obecnym kształcie, szlak od Zawratu aż do Krzyżne, zimą po raz pierwszy został przebyty na przełomie 17/18 kwietnia 1949 roku, przez Zbigniewa Jaworowskiego i Andrzeja Mande.
Z końcem 2006 roku o polepszenie zabezpieczeń na szlaku oraz zmianę trasy wystąpili do władz Tatrzańskiego Parku Narodowego: Irena Rubinowska- tatrzański przewodnik oraz Piotr Mikucki – reżyser. Z kolei zaś TOPR postulowało o zdemontowanie wszystkich klamer i łańcuchów. Uważali bowiem, że z uwagi na trudność szlaku powinien on być dostępny wyłącznie dla turystów posiadających doświadczenie taternickie i którzy potrafią się posługiwać sprzętem asekuracyjnym. Szlak mimo wszystko nie został zmieniony, z uwagi na swoje historyczne tło. W 2007 roku wprowadzono wyłącznie ruch jednokierunkowy na odcinku Zawrat – Kozi Wierch, czyli w miejscu gdzie dochodziło do największej ilości wypadków mijających się turystów w przeciwnych kierunkach.
Dolina Pięciu Stawów – Tatry
Dolina Pięciu Stawów – Tatry
Najlepszymi punktami wypadowymi na Orlą Perć są schronisko „Murowaniec” na Hali Gąsienicowej i schronisko w Dolinie Pięciu Stawów Polskich.
Hala Gąsienicowa – schronisko Murowaniec
Jeśli planujecie przejście Orlą Percią to najlepiej podzielić ją na kilka części, np.
Zawrat – Kozia Przełęcz
-
Zawrat – Kozia Przełęcz (szczyt: Mały Kozi Wierch). Od lipca 2007 r. ruch turystyczny na odcinku Zawrat – Kozia Przełęcz jest jednokierunkowy; czas przejścia: 1:20 h.
Najprawdopodobniej jest to najtrudniejszy odcinek na całym szlaku Orlej Perci. Przejście tej trasy wymaga od nas nie lada doświadczenia i odporności na bliskość przepaści. W celu poprawy bezpieczeństwa turystów szlak od pewnego czasu jest jednokierunkowy (można wędrować tylko od Zawratu). Mimo wszystko występują tutaj zapierające dech w piersiach widoki.
Kozia Przełęcz – Kozi Wierch
-
Kozia Przełęcz – Kozi Wierch (szczyty: Kozie Czuby, Kozi Wierch). Od lipca 2007 r. ruch turystyczny na odcinku Kozia Przełęcz – Kozi Wierch jest jednokierunkowy (nie licząc dwukierunkowego gzymsu pod Kozią Przełęczą); czas przejścia: 1:30 h.
Wymagający i trudny fragment szlaku. Wymagające dużej ostrożności zejście przepaścistą rynną do Wyżniej Koziej Przełęczy. Dużo łańcuchów i klamer. Na przełęczy, z której w obie strony spadają urwiste żleby bardzo mało miejsca.
Kozi Wierch – Skrajny Granat
-
Kozi Wierch – Skrajny Granat (szczyty: Kozi Wierch, Zadni Granat, Pośredni Granat, Skrajny Granat); czas przejścia: 1:30 h.
Najłatwiejsza część Orlej Perci. Szczególnie polecana osobom, które jeszcze nigdy nie wędrowały po tym szlaku. Trudności podczas wspinaczki przez komin Czarnego Mniszka i przejścia nad szczeliną tuż przed Skrajną Sieczkową Przełączką.
Skrajny Granat – Krzyżne
-
Skrajny Granat – Krzyżne (szczyt: Skrajny Granat); czas przejścia: 2:15 h. Należy pamiętać, że z tego odcinka nie ma możliwości wcześniejszego zejścia ze szlaku.
Odcinek trochę łatwiejszy od fragmentu Zawrat – Kozi Wierch. Ekspozycja podobna, lecz skały są zdecydowanie bardziej kruche, co wiąże się z dużym niebezpieczeństwem. Brak oficjalnych szlaków zejściowych przed przełęczą Krzyżne.
Orla Perć
Tatry – widok na Orlą Perć
Należy wziąć pod uwagę, że podane czasy przejść są podane wg mapy, tylko orientacyjnie, i w rzeczywistości mogą odbiegać od wskazanych. Przejście całego szlaku w warunkach letnich zajmuje ok 6-8 godzin. Część Orlej Perci prowadząca granią Wołoszyna, z częściowym obejściem jej ostrza, jest zamknięta dla ruchu turystycznego. Ze względu na ochronę przyrody, gdzie cały teren Wołoszyna znajduje się pod ścisłą ochroną, nie przewiduje się jego otwarcia. Odcinek między Świnicą i Zawratem, również oznakowany na czerwono, nie jest częścią Orlej Perci.
Często słyszymy, że Orla Perć to najtrudniejszy i najbardziej niebezpieczny szlak turystyczny w całych Tatrach. I nie ma w tym ani grama kłamstwa, czy przesady. Ale pamiętajmy, że w tych górach występują również inne trasy o podobnym stopniu trudności. Szczególnie warto tutaj wspomnieć o słowacki szlaku czerwonym, który biegnie główną granią Tatr Zachodnich na zachód od Wołowca, często nazywany Granią Rohaczy lub Orlą Percią Tatr Zachodnich. Porównywalny, pod względem trudności jest również żółty szlak ze strony Schroniska Téryego na przełęcz Czerwona Ławka.
Pomimo tego, co napisałam wcześniej „najbardziej niebezpieczny, trudny, wymagający”, myślę, że szlak można polecić już nawet średnio doświadczonym turystom. Jeśli chociaż raz byłeś na Rysach, Świnicy to możesz śmiało podjąć kolejne wyzwanie. Jeśli posiadacz doświadczenie w turystyce górskiej, posiadasz odpowiedni sprzęt i zdrowy rozum to idź śmiało! Jeśli nie planujesz zabrać ze sobą japonek, to już duży krok, chociaż znalazł się i taki, co przeszedł Orlą Perć bez obuwia ???? Oczywiście, nie polecam takiej formy przemierzania Orlej Perci, ale Panu Łukaszowi Mosak za taki wyczyn należą się ogromne gratulacje. Wielokrotny zdobywca Mont Blanc (w tym samotnie zimą), na swoim koncie posiada wiele osiągnięć, w tym również wejście boso na Rysy w 2011 roku.
Jeśli wybierasz się w góry i szukasz apartamentu wejdź na https://www.goralpoleca.pl/apartamenty
Comments are closed.